Ngộ độc thực phẩm (hay còn gọi là ngộ độc thức ăn hoặc trúng thực) không phải là một vấn đề hiếm gặp. Các triệu chứng thường xuất hiện nhanh trong thời gian ngắn (cấp tính) và khá nghiêm trọng, có thể gây đe dọa tính mạng, cần được cấp cứu can thiệp kịp thời.
I. Tìm hiểu chung về ngộ độc thực phẩm.
1. Ngộ độc thực phẩm là gì?
Tình trạng ngộ độc thực phẩm (hay ngộ độc thức ăn, trúng thực) xảy ra khi bạn ăn phải các thực phẩm bị nhiễm vi khuẩn, virus gây bệnh hay có độc tố mạnh, hoặc do ăn phải thức ăn ôi thiu, nấm mốc.
Trường hợp bị trúng thực nhẹ, người bệnh thường cảm thấy khỏe hơn sau vài ngày mà không cần điều trị. Tuy nhiên, các ca ngộ độc nặng, biểu hiện những triệu chứng dữ dội hơn cần phải được nhập viện để điều trị và theo dõi.
2. Triệu chứng thường gặp
Những dấu hiệu và triệu chứng ngộ độc thực phẩm thường gặp bao gồm:
- Ói mửa, buồn nôn, tiêu chảy
- Đau bụng
- Sốt
- Mệt mỏi và thiếu năng lượng
- Chán ăn
- Đau cơ
- Ớn lạnh
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ biểu hiện bất thường, khó chịu nào trong cơ thể sau khi ăn uống, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám.
3. Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Bạn nên đến ngay trung tâm y tế nếu có các dấu hiệu ngộ độc nặng, đặc biệt khi xuất hiện các dấu hiệu ngộ độc thực phẩm ở trẻ em
- Thường xuyên nôn mửa
- Nôn ra máu hoặc đi cầu ra máu
- Tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày
- Đau bụng dữ dội
- Nhiệt độ trong miệng cao hơn 38,6oC
- Mắt trũng, khát nước, khô miệng, đi tiểu ít hoặc không đi tiểu, cơ thể yếu trầm trọng, hoa mắt, chóng mặt
- Tầm nhìn bị mờ, cơ yếu và ngứa ran cánh tay
- Tay hoặc chân lạnh
- Thở nhanh hoặc thở dốc
4. Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm là gì?
Bạn có thể bị ngộ độc nếu ăn phải thức ăn hoặc nước uống nhiễm độc tố, thường đến từ:
- Bản chất nguồn gốc thực phẩm chứa sẵn độc tố
- Thực phẩm nhiễm khuẩn hoặc hóa chất
- Nấm mốc phát triển từ thức ăn để lâu bị ôi thiu
Ngoài ra, trong quá trình sản xuất và chế biến, thực phẩm cũng có khả năng bị nhiễm khuẩn bất cứ lúc nào, ví dụ như khi trồng, thu hoạch, bảo quản, vận chuyển hoặc chuẩn bị.
5. Những yếu tố làm tăng nguy cơ bị ngộ độc thức ăn là gì?
Tất cả mọi người đều có nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm. Mặc dù vậy, rủi ro ở một số người có thể cao hơn những người khác bởi các yếu tố như:
– Tuổi tác:
quá trình lão hóa khiến cho hệ miễn dịch của bạn bị yếu đi và không phản ứng lại với vi khuẩn gây hại.
– Mang thai:
Quá trình mang thai dẫn đến một số thay đổi trong chuyển hóa và tuần hoàn, khiến bạn có nguy cơ cao bị ngộ độc thực phẩm. Phản ứng của bạn có thể tệ hơn trong khi mang thai.
– Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ:
Đây là lứa tuổi có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện.
– Người mắc bệnh mạn tính:
Như bệnh đái tháo đường, bệnh gan hoặc HIV/AIDS.
6. Chẩn đoán và điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Các bác sĩ sẽ chẩn đoán bằng những thông tin thu thập được từ bệnh sử, bao gồm:
- Thời gian mắc bệnh
- Biểu hiện của ngộ độc thực phẩm
- Thực phẩm bạn đã tiêu thụ
Ngoài ra, các chuyên gia cũng sẽ khám lâm sàng để kiểm tra xem bạn có dấu hiệu mất nước hay không. Dựa theo kết quả đánh giá, họ có thể chỉ định người bệnh làm thêm một số xét nghiệm như xét nghiệm máu hoặc cấy phân nhằm tìm kiếm sự hiện diện của vi sinh vật gây bệnh, từ đó xác định chính xác nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm.
7. Người bị ngộ độc thức ăn nên làm gì?
Khi bị trúng thực, điều quan trọng là bạn cần phải nôn hết thức ăn đã ăn vào và uống oresol để bù nước, điện giải. Tuy nhiên, với trẻ bị ngộ độc thực phẩm, bạn không nên cố gắng ép trẻ nôn vì điều này rất dễ làm bé sặc.
Nếu người bệnh bị co giật, ngừng thở và ngừng tim, bạn hãy hô hấp nhân tạo. Nếu người bệnh hôn mê, bạn hãy đặt bệnh nhân nằm đầu thấp, nghiêng về một bên, phòng chất nôn tràn vào phổi. Sau khi sơ cứu, bạn hãy nhanh chóng đưa người bệnh vào bệnh viện để được điều trị.
8. Đâu là cách chữa ngộ độc thực phẩm hiệu quả?
Đối với phần lớn bệnh nhân, bệnh có thể tự khỏi mà không cần điều trị sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu bạn không thể tự phục hồi, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ của triệu chứng ngộ độc thực phẩm, bác sĩ sẽ đề xuất hướng điều trị phù hợp. Chúng có thể gồm:
- Bù nước và chất điện giải để khắc phục tình trạng mất nước do tiêu chảy hoặc nôn
- Uống thuốc kháng sinh nếu nguyên nhân gây trúng thực đến từ vi khuẩn
- Sử dụng một số loại thuốc như loperamide hoặc bismuth subsalicylate nếu bạn không sốt và không tiêu chảy ra máu
9. Những thói quen sinh hoạt giúp bạn hạn chế diễn tiến của ngộ độc thực phẩm là gì?
Bạn có thể kiểm soát và thuyên giảm các dấu hiệu ngộ độc thực phẩm nếu áp dụng các biện pháp sau:
- Để cho dạ dày nghỉ ngơi bằng cách hạn chế ăn trong vài giờ.
- Uống nhiều nước và nên uống từng ngụm nhỏ. Lưu ý không dùng thức uống chứa cồn hay caffeine.
- Khi bắt đầu ăn uống lại, bạn nên chọn những thức ăn nhạt, ít béo, dễ tiêu hóa.
- Nghỉ ngơi nhiều hơn do bệnh và mất nước khiến bạn yếu đi và mệt mỏi.
10. Người bị ngộ độc thực phẩm nên ăn gì?
Khi sau khi nôn hết thức ăn, dạ dày và ruột sẽ rất yếu. Vì vậy, người bệnh phải chú ý dùng các loại thực phẩm không gây khó chịu. Bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:
- Các loại thức ăn nhẹ và dễ tiêu hóa.Những món ăn dễ tiêu hóa sẽ giúp giảm bớt gánh nặng cho ruột và dạ dày. Một số món ăn dễ tiêu hóa phổ biến gồm bột yến mạch, khoai tây nghiền nấu chín, các loại trái cây mềm…
- Nước.Khi bị ngộ độc thực phẩm, bạn thường bị nôn và tiêu chảy. Do đó, cơ thể mất nước rất nhiều, từ đó mất cân bằng điện giải. Vì vậy, việc bổ sung nước sau khi ngộ độc thức ăn là rất quan trọng. Bên cạnh nước, bạn cũng có thể uống oresol để bù chất điện giải cho cơ thể.
- Thực phẩm chứa lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa.Việc bổ sung các vi khuẩn có lợi cho đường ruột sau khi bị ngộ độc thức ăn sẽ giúp cân bằng lại hệ vi sinh trong ruột. Yogurt chính là thực phẩm chứa nhiều vi khuẩn có lợi nhất.
II. cách phòng tránh ngộ độc thực phẩm cho cả nhà
Bạn có thể bị ngộ độc thực phẩm do chế biến không kỹ, ăn uống ngoài đường, trải nghiệm món lạ… Liệu có cách phòng tránh ngộ độc thực phẩm để bảo vệ sức khỏe cả nhà?
Để bảo vệ sức khỏe của cả nhà, bạn có thể áp dụng những cách phòng tránh ngộ độc thực phẩm sau đây nhé.
1. Lưu ý thực phẩm có nguy cơ cao gây ngộ độc
Bạn nên lưu ý một số loại thực phẩm rất dễ bị nhiễm khuẩn và khiến người dùng bị ngộ độc sau đây:
- Hải sản
- Rau và hoa quả tươi
- Trứng, sữa chưa tiệt trùng
- Thịt tươi sống có nguồn gốc động vật
- Các loại phô mai mềm và các loại phô mai chưa tiệt trùng
Thịt tươi sống có nguy cơ bị nhiễm khuẩn rất cao. Theo CDC (Hoa Kỳ), đa số các loại thịt gia cầm có chứa một số vi khuẩn như Campylobacter, Salmonella, Clostridium perfringens. Thịt tươi sống như thịt heo, thịt bò cũng có thể bị nhiễm vi khuẩn Salmonella, E. coli, Yersinia và các loại vi khuẩn khác.
Các loại vi khuẩn này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người:
Vi khuẩn Vibrio cholerae gây bệnh tả
- Vi khuẩn Salmonella gây bệnh thương hàn
- Vi khuẩn E.coli gây bệnh đường ruột, tiêu chảy
- Vi khuẩn Staphylococcus aureus gây mủ ở vết thương
- Vi khuẩn Shigella gây đau bụng, tiêu chảy, ngộ độc đường ruột
Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm, bạn nên lưu ý cách chế biến và bảo quản các loại thực phẩm như hải sản, rau củ quả, thịt tươi sống, trứng, sữa, phô mai…
2. Đảm bảo an toàn khi chế biến thực phẩm
Khi chế biến thực phẩm cho gia đình, bạn cần đặc biệt chú ý tới lựa chọn nguyên liệu tươi ngon và đảm bảo an toàn. Các loại thực phẩm tươi sống có nguồn gốc động vật rất dễ bị nhiễm khuẩn đặc biệt trong điều kiện thời tiết nắng nóng.
Khi chế biến các thực phẩm tươi sống, bạn cần lưu ý:
Tránh chế biến các món gỏi, sống, tái…
- Không chế biến thịt đã có dấu hiệu ôi, thiu, hỏng
- Khi nấu nướng chế biến thức ăn, cần dùng riêng các dụng cụ
Để chế biến thực phẩm an toàn, bạn nên có dụng cụ riêng khi sơ chế thịt cá sống như dao, thớt, thau… Đừng dùng chung các dụng cụ này với rau củ quả hay thức ăn chín.
Một số nguyên tắc khi chế biến thực phẩm:
– Thường xuyên rửa tay thật sạch.
– Rau sống và hoa quả tươi cần được rửa sạch thật cẩn thận trước khi ăn.
– Rửa dao và thớt bằng nước rửa chén diệt khuẩn và tráng qua nước sôi sau khi chế biến các loại thực phẩm tươi sống như thịt, hải sản hoặc trứng. Thớt gỗ rất khó rửa sạch, do đó bạn nên tránh dùng thớt gỗ.
– Không nên rã đông thực phẩm ở nhiệt độ phòng. Bạn nên rã đông thực phẩm trong tủ lạnh để tránh nguy cơ phát triển vi khuẩn có hại trong thời gian rã đông.
3. Bảo quản thực phẩm đúng cách là cách tốt tránh ngộ độc thực phẩm
Tùy theo loại thực phẩm, bạn sẽ có cách bảo quản khác nhau.
– Trứng:
Nếu bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh, bạn nên để khay trứng bên trong tủ lạnh thay vì trên cánh tủ lạnh để giữ hương vị thơm ngon lâu nhất có thể. Cách bảo quản trứng trong tủ lạnh sẽ tươi lâu hơn và có chất lượng tốt hơn gấp 2 lần so với ở nhiệt độ phòng.
– Sữa:
Để bảo quản sữa đúng cách, bạn nên lưu ý đến từng loại sữa. Bạn có thể bảo quản sữa tự nấu trong chai có nắp đậy trong vòng 24 tiếng ở tủ lạnh. Đối với sữa tươi trong hộp giấy được tiệt trùng thì bạn không cần trữ lạnh trước khi mở hộp nhưng phải bảo quản trong tủ lạnh và dùng hết trong vòng 48 tiếng sau khi mở hộp.
– Rau:
Nếu biết cách bảo quản rau trong tủ lạnh, bạn sẽ giảm nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Bạn nên loại bỏ phần rau giập nát nhưng không nên rửa sạch hay cắt nhỏ trước khi cất vào tủ lạnh. Để bảo quản rau lâu hơn, bạn có thể gói rau bằng giấy hút ẩm rồi mới cho vào túi.
– Trái cây:
Một số loại trái cây và rau quả có thể sản sinh ra khí dạng hơi, khiến các loại rau, củ, quả khác nhanh hỏng. Vì thế, bạn nên bảo quản riêng các loại trái cây và rau củ sản sinh lượng khí hơi lớn như táo, chuối, bơ.
– Ngũ cốc:
Trong ngũ cốc và bột có thể có mọt. Mọt có thể khiến bột, ngũ cốc và mì ống bị hỏng. Để bảo quản ngũ cốc và bột, bạn nên cho chúng vào các túi kín rồi cất vào các hộp đậy kín. Sau đó, bạn bỏ hộp này vào bảo quản ở tủ lạnh hoặc tủ kín.
– Thịt cá:
Bạn không nên bảo quản các loại thịt cá tươi sống ở nhiệt độ phòng. Sau khi mua nguyên liệu về, bạn nên chế biến càng sớm càng tốt. Phần chưa dùng đến cần được gói và bảo quản ở ngăn tủ đông.
– Thức ăn thừa là tác nhân gây ngộ độc thực phẩm:
Để bảo quản thức ăn thừa, bạn nên cho thức ăn vào các hộp rồi đậy kín rồi cất vào tủ lạnh. Bạn nên ghi chú thời gian bảo quản và nếu không sử dụng trong thời gian ngắn thì nên bỏ đi để tránh nhiễm khuẩn tủ lạnh.
Khi dùng thức ăn thừa, bạn nên hâm nóng ở nhiệt độ trên 60°C. Bạn nhớ kiểm tra kỹ màu sắc, mùi vị và ăn thử một lượng nhỏ để xem thực phẩm có đảm bảo an toàn không.
Nếu có các triệu chứng như tiêu chảy hoặc nôn ói, bạn không nên tự tay chuẩn bị thức ăn cho người khác, đặc biệt là trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.
4. Cẩn thận khi ăn uống bên ngoài
Bạn nên lưu ý một số điều sau đây mỗi khi ăn uống bên ngoài:
– Quán ăn hoặc nhà hàng phải đảm bảo an toàn thực phẩm và được kiểm tra thường xuyên bởi các cơ quan có chuyên môn.
– Phụ nữ mang thai và người có hệ miễn dịch yếu nên đặc biệt cẩn thận hơn khi ăn ở bên ngoài.
– Bạn nên tập thói quen kiểm tra màu sắc, hương vị của món ăn, rau sống, salad… trước khi ăn. Nếu cảm thấy thịt, trứng chưa được nấu chín hoàn toàn, hãy nhờ nhân viên nấu kỹ hơn.
– Lựa chọn những hàng quán quen, có bếp ăn và khuôn viên sạch sẽ, bát đĩa đồ dùng được giữ sạch và thức ăn được chế biến cẩn thận.
Nếu mang thức ăn thừa từ nhà hàng về, bạn nên cho vào tủ lạnh càng sớm càng tốt, không nên để quá 2 giờ nếu trời mát và quá 1 giờ nếu trời nóng trên 32°C.
5. Phòng ngộ độc thực phẩm khi đi du lịch
Bạn có cơ hội khám phá nét ẩm thực khi đi du lịch ở những vùng, miền đất nước khác. Tuy nhiên, bạn cũng cần hết sức cẩn thận để tránh ngộ độc thực phẩm, nhất là khi điểm đến là những vùng xa xôi, hẻo lánh, đồi núi, đảo, sa mạc…
Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm khi đi du lịch, bạn có thể mua chuẩn bị sẵn hoặc ưu tiên các loại thực phẩm sau đây:
– Chuẩn bị đồ khô, thực phẩm đóng gói và tiệt trùng:
Các loại vi sinh vật có thể gây ngộ độc thực phẩm thường phát triển mạnh trong điều kiện ẩm. Các loại đồ khô như bánh mì, khoai tây chiên, thức ăn đóng gói, đồ hộp như cá ngừ thường an toàn hơn.
– Ưu tiên lựa chọn thức ăn nóng và nấu chín:
Nhiệt độ khi đun nóng giúp tiêu diệt hầu hết các loại vi khuẩn. Thức ăn được phục vụ khi đang nóng sốt sẽ đảm bảo an toàn hơn các loại thức ăn nguội.
– Chỉ nên uống nước đóng chai:
Bạn nên nước uống đóng chai, nước trong lon hoặc đồ uống nóng (đối với trà, cà phê). Hãy hạn chế sử dụng đá và nước máy, đặc biệt là những nơi nguồn nước không thực sự đảm bảo an toàn.
Khi đi du lịch, bạn nên tránh các loại đồ ăn tươi sống, món ăn từ các sinh vật hoang dã ở địa phương. Đồng thời, bạn cũng nên hạn chế tối đa thức ăn đường phố và các loại trái cây bóc vỏ được bày bán sẵn trên đường.
III. Lời kết về ngộ độc thực phẩm
Khi áp dụng những cách phòng tránh ngộ độc thực phẩm trên, bạn sẽ bảo vệ cả nhà tránh khỏi những cơn đau bụng khó chịu và rủi ro sức khỏe ngoài ý muốn. Bạn cũng nên nhận biết những dấu hiệu ngộ độc thực phẩm để nhanh chóng đi khám và điều trị nhé!
IX. Về chúng tôi
Happy Life VN là công ty chuyên về dextoc cơ thể bằng cà phê. Sản phẩm của công ty đã được:
Xem hướng dẫn chi tiết thải độc cà phê tại đây
+ Cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm và được
+ Đăng ky thương hiệu độc quyền tại Việt Nam
+ Website đã được Bộ công thương chấp thuận.
Chúng tôi có trang trại cà phê đạt chuẩn, cà phê được:
+ Hái chín rang mộc
+ Sản xuất và đóng gói theo dây truyền khép kín
+ Đảm bảo các tiêu chuẩn khắt khe nhất cho việc làm thải độc bằng cà phê.
Hãy vào Fanpage của chúng tôi để tham khảo thêm về Happy Life VN Tại đây